Хэвлэх


2025-09-05 01:52:46http://mongoltoli.mn/

НОМХОН

1. Догшны эсрэг утга, ааш авир дөлгөөн тогтуун, төлөв намжуу: номхон суух (хөдөлгөөнгүй, томоотой суух) - Полли эгчийгээ орж ирэхэд нэг ч үг дуугаралгүй номхон сууж... байлаа. Марк Твен. Том Сойерын адал явдал., номхон дөлгөөн [хоршоо] (ааш зан аядуу зөөлөн, тогтуун) - Ноолуур дэлтэй халиун, ногтын ая дагана, номхон дөлгөөн сэтгэлд уурын мунхаг харш, Арван гурван хүлгийн дуун., номой номхон [хоршоо] (даруу төлөв), номхон хүлцэнгүй [хоршоо] (төлөв даруу, хүлээцтэй), төв номхон [хоршоо] (дөлгөөн даруу), зэрэгц номхон! (жагсаалд, нийтэд хандаж хэлэх үг) - Залуу багш Хүрлээ сурагчдаа жагсааж “Номхон” команд өгөв. П.Хорлоо. Багш., номхон боловч нум сумтай [зүйр цэцэн үг] (харахад төв, шударга мэт боловч хорон муу санаатай гэсэн санаа), номыг нь сурахгүй ч, номхныг нь сур [зүйр цэцэн үг] (эрдэм номыг нь сураагүй ч г‎эсэн дөлгөөн тогтуун ааш авиртай бай гэсэн санаа), номхон бурхныг нохой долооно [зүйр цэцэн үг] (төлөв дарууг нь ашиглан дээрэлхэх гэсэн санаа), номхон ардыг дарлаж, ноёдын бөгсийг долоох [зүйр ц‎‎эцэн үг] (төлөв даруу хүнийг дээрэлхэн, ноёд дарга нарт долигонох гэсэн санаа);


2. Амьтныг эдэлгээнд сургаж элдэв зангүй болгосон нь: номхон морь (элдэв ааш авиргүй морь) - Үргэлж шахам унадаг номхон буурлынхаа чөдрийг аваад эргэтэл модны чөлөөнд нэгэн цагаан морь үзэгдэв. М.Дэмчигжав. Мэдээ хүргэгч Дампил., номхон моринд ногт олон [зүйр цэцэн үг] (дорой номой байвал дээрэлхэх хүн олон байх гэсэн санаа), номхон морины ногт, догшин морины чөдөр болох [зүйр цэцэн үг] (үг дуугүй, үнэнч шударгаар зарагдах гэсэн санаа).

--oOo--