Хэвлэх


2024-06-01 08:07:45http://mongoltoli.mn/

ТЭНЭГ

1. Ухаан мэдрэл нь хөгжил муутай, дорой мунхаг: тэнэг хүн (мулгуу хүн, ухаан муутай хүн), тэнэг мохоо [хоршоо] (ухаан муутай, мохоо, богино, явцуу бодолтой), тэнэг мунхаг [хоршоо] (а. Ухаан мэдрэл муутай; б. Бүдүүлэг, соёлгүй - Эдүгээ арай нэгэн болхи бүдүүлэг, тэнэг мунхаг дийлэмтгий түрэмгий Монгол улсыг үзмэгц даруй боолт дагана. В.Инжаннаши. Хөх судар), тэнэг мунхруу [хоршоо] (тэнэг мунхаг), тэнэг солиг [хоршоо] (маанаг, мангар), тэнэг мангар [хоршоо] (ой ухаан муутай), мангуу тэнэг [хоршоо] (сэтгэн бодох чадвар муу, оюуны хомсдолтой), мулгуу тэнэг [хоршоо] (ухаан муутай, юм боддоггүй), мунаг тэнэг [хоршоо] (мулгуу, дорой, зөрүүд), тэнэг мэнэг [хоршоо] (оюун ухааны хомсдолтой), тэнэг дүйнгэ [хоршоо] (оюуны хомсдолтой, эрүүл бус), тэнэг мангуу [хоршоо] (мангуу маанаг, ухаан муутай) - Гэвч, тэнэг мангуу үг чалчиж байгаагаа би мэдэж байна. Н.Гоголь. Тарас Бульба., *тэнэг түрүү (хонь малын хошногоны бүдүүн үзүүрийн үсгүй арьс, алганаг), мангууд манлай үгүй, тэнэгт тэргүүн үгүй [зүйр цэцэн үг] (мангуу тэнэг хүн олныг тэргүүлэн явж чадахгүй гэсэн санаа), тэнэг нөхрөөс цэцэн дайсан дээр [зүйр цэцэн үг] (тэнэг хүн хүнд хань болж чадахгүй), тэнэг толгой хөлийн дайсан [зүйр цэцэн үг] (тэнэг хүний хөл зовох гэсэн санаа), тэнэг хүн тэнгэрээс ах [зүйр цэцэн үг] (тэнэг хүн өөрийгөө ухаантай гэж бодох), тэнэг хүн идсэнээ ухаант хүн харснаа [зүйр цэцэн үг] (ухаан муут идсэн ууснаараа гайхуулах, ухаант хүн уншсан мэдсэнээрээ гайхуулдаг), тэнэг хүн эд хөрөнгө хураах, мэргэн хүн эрдэм ном хураах [зүйр цэцэн үг] (эрхэм баян эрдэм ном гэсэн санаа), тэнэг цэцэн хоёр хөөрөлдөж чадахгүй, тэмээ ямаа хоёр мөргөлдөж чадахгүй [зүйр цэцэн үг] (явган хүн морьтой хүнтэй ойлголцохгүй), тэнэг өвс [ургамал] (өндөр нь 40-50 см, хатангир хуурай иш мөчиртэй, жижиг цайвар навчтай, хөвөн хэлбэрийн үртэй, говь цөлийн бүсэд ургадаг нэг буюу хоёр наст өвс, нялх мөчрийг нь бог мал сайн иднэ);


2. Хүүхдийн ухаан санаа бүрдэж гүйцээгүй.

--oOo--